vrijdag
19 december 2008
Zoeken
naar plek voor Anna’s motor
Anna
(rechts, met helm), zwager en zus in Brussel op de motor. Moeder kijkt toe.
Door CHARLOTTE VAN GENDEREN
ROTTERDAM
- Anna Blaman, de Rotterdamse schrijfster die in de jaren veertig opzien baarde
met haar homo-erotische roman ‘Eenzaam Avontuur’, trok ook op straat de aandacht.
Met een motorfiets, die binnenkort als
standbeeld moet worden vereeuwigd bij haar oude woonhuis in de De
Vliegerstraat. Maar daar is niet iedereen blij mee.
„Dat beeld wordt een klimding waar
jongelui gaan rondhangen,’’ verwoordt een bewoonster van serviceflat Lieve
Vlieger aan de Heemraadssingel haar bezorgdheid. „En er hángt al zoveel rond op
de singel.’’
Het waren vooral deze bewoners die de
komst van een gedenkteken voor Anna Blaman (1905-1960) op de hoek van de De
Vliegerstraat en de Heemraadssingel onlangs tegenhielden. Het Centrum Beeldende
Kunst gaat daarom de komende tijd mét omwonenden op zoek naar een geschiktere
plek voor het beeld, dat hoogstwaarschijnlijk een motorfiets zal voorstellen.
Want dat er een gedenkteken moet komen in de stad die deze naoorlogse en
motorrijdende schrijfster voorbracht, is vanzelfsprekend, meent Hans Sibarani
van literair productiehuis Ram Horna.
„Anna Blaman is de enige belangrijke
Rotterdamse literaire figuur die in deze stad nergens wordt herdacht,’’ verklaart
de oprichter van Ram Horna, dat de naam van één van Blamans werken draagt. „We
hebben het standbeeld van Hendrik Tollens in het Euromastpark, in de
Saftlevenstraat hangt sinds kort een plaquette van Bordewijk en we hebben
natuurlijk Erasmus. Aan Blaman herinnert niets.’’
Het laatste dat aan de controversiële
schrijfster herinnerde was haar graf op begraafplaats Hofwijk, maar dat werd in
1990 geruimd. „En dat terwijl Blaman een zeer belangrijk schrijfster was,’’
meent Sibarani. „Niet alleen zitten haar boeken heel knap in elkaar, ze heeft
ook het culturele leven van Rotterdam na de wederopbouw helpen herleven. Ze
heeft een literaire kring opgericht en vertaalde stukken voor de Rotterdamse
komedie en het toneel.’’
Behalve een standbeeld in de vorm van een
motorfiets, van de hand van beeldhouwster Maria Roosen, moet straks een
geschilderd portret van Blaman binnenkort aan haar herinneren. Dit portret komt
op de muur aan de overkant van het huis waar zij van 1928 tot haar dood in 1960
woonde, samen met haar moeder, zus en zwager. Met die zus en zwager, maar ook
regelmatig in haar eentje, reed Blaman graag rond op die motorfiets. „Ze was
een opvallende figuur in de stad,’’ weet Sytske Sötemann van het Letterenhuis
Roterdam. „Ze was openlijk lesbisch, ze kwam graag in de kroeg, ze had een
stoer voorkomen met de broeken die ze op de motor droeg. In de jaren veertig
baarde dat veel opzien. Vrouwen deden dat soort dingen niet.’’
De gedenktekens moeten in de loop van volgend
jaar worden onthuld, als tenminste voor de omstreden motorfiets een plek wordt
gevonden. „Het moet wel in de buurt blijven van De De Vliegerstraat,’’
verklaart Siebe Thissen van het Centrum Beeldende Kunst. „Liefst een plek waar
wordt geflaneerd, omdat Blaman zelf heel flamboyant was. De Heemraadssingel of
de Nieuwe Binnenweg zien wij daarom als de beste locaties. Ik verwacht dat we
daar komend jaar wel uit komen, met de buurt.’’
Dat niet álle bewoners van de Lieve Vlieger negatief staan tegenover een gedenkteken pal voor de deur, bewijst bewoner Leon Nieuwland. „Flauwekul dat zo’n beeld voor hangjeugd gaat zorgen,’’ meent hij. „Ik vind het juist een leuk idee. Op de hoek van de Heemraadssingel en de Rochussenstraat staat die opvallende stenen stoel. Daar klimt ook nooit iemand op.’’