Rotterdam _ - De overheid moet meer
geld uittrekken voor de opvang en begeleiding van alleenstaande minderjarige
asielzoekers, de zogeheten ama's. Het Centrum voor Dienstverlening in Rotterdam
maakt zich zorgen over het welzijn van deze jonge mensen.
Vooral jonge asielzoekers zonder definitieve verblijfsvergunning die 18 jaar
zijn geworden, worden te veel aan hun lot overgelaten. Deze 'ex-ama's' mogen
niet werken, niet studeren, maar moeten wel een kamer zoeken omdat ze niet meer
in de bestaande opvangplaatsen mogen wonen.
,,De landelijke politiek is alleen maar bezig met de vraag: hoe dammen we de
vluchtelingenstroom in en hoe zorgen we dat de vluchtelingen zo snel mogelijk
weer weg gaan,'' schampert divisiehoofd A. van Genabeek van het Centrum voor
Dienstverlening. ,,Het humanitaire vraagstuk is: hoe vang je deze kinderen zo
goed mogelijk op, is daaraan ondergeschikt geraakt.''
Ama's. Er is tegenwoordig overal een 'afko' voor. ,,Dat zegt misschien wel iets
over de manier waarop politici tegen het probleem aankijken,'' zegt Van
Genabeek.
'Ama's' zijn alleenstaande kinderen in de leeftijd van nul tot achttien jaar,
gevlucht uit alle windstreken van de wereld, en hier in Nederland logerend in
verschillende opvangvoorzieningen. In Rotterdam verblijven er ongeveer 550.
,,In de stad zijn we er heel aardig mee bezig,'' vindt Van Genabeek. ,,Maar we
zouden wel wat meer steun van de landelijke overheid kunnen gebruiken.''
Deugdelijk
In
april wordt de notitie over het ama-beleid verwacht van staatssecretaris Cohen.
Van Genabeek hoopt vooral dat er enkele deugdelijke maatregelen worden
getroffen voor de ex-ama's, zodat voor deze groep meer perspectieven worden
geschapen.
,,De meeste maatregelen zullen zich waarschijnlijk concentreren op de beperking
van de toelating. Ik hoop dat ze ook zullen besluiten dat 18-jarige
alleenstaande asielzoekers met een zogenaamde vergunning tot verblijf-status,
mogen gaan werken en studeren. Zodat ook zij aan hun toekomst kunnen werken.''
Op
dit moment is er voor deze groep weinig tot niets geregeld. Ze vallen buiten
alle voorzieningen, wonen vaak op slechte kamers en mogen vervolgens alleen
maar thuis zitten. Wel krijgen ze een uitkering. Van Genabeek heeft de wens dat
alle woningcorporaties worden verplicht een percentage van hun goede en tevens
goedkope kamers in goede buurten ter beschikking te stellen aan 18-jarige
asielzoekers. Wethouder Meijer heeft al aangegeven dat hij de mogelijkheden zal
bekijken. ,,Die kinderen moeten niet alleen maar in de achterstandsbuurten
terecht komen. Het leven is al geen vetpot voor ze. Als je ze niet in de gaten
houdt, belanden ze aan de rand van de samenleving,'' zegt Van Genabeek. Het
liefst wil hij een centraal loket waar de jong volwassen asielzoekers terecht
kunnen met vragen en problemen. ,,Daar zou de gemeente geld voor moeten
uittrekken.''
Het
ministerie van Justitie geeft geld voor de opvang van de minderjarigen, die
onder voogdij staan van de stichting De Opbouw. ,,Het is geld voor begeleiding,
maar ook niet meer dan dat. Er is geen geld voor de 'jus' van het bestaan,
zoals vakantie, verjaarscadeautjes als ze jarig zijn. Als je het vergelijkt met
de voorzieningen in andere sectoren van de jeugdhulpverlening, is het contrast
schrijnend.''
De landelijke overheid is trouwens niet de enige die
weinig aandacht heeft voor het welzijn van de jonge asielzoekers. Een verzoek
om financiële steun bij de Rotterdamse kerken leverde tot dusver weinig op,
vertelt Van Genabeek. ,,Misschien moeten we het ook bij het bedrijfsleven gaan
proberen. Kijken of zij misschien iets extra's willen geven voor deze
kinderen.''
De opvang van alleenstaande minderjarige asielzoekers loopt tot de leeftijd van
18 jaar. In Rotterdam wordt dit gezamenlijk geregeld door het Centrum voor
Dienstverlening, Vluchtelingenwerk Rijnmond en het Centraal Orgaan
Asielzoekers. Het Centrum voor Dienstverlening kent op dit moment vier
verschillende soorten opvang voor de gevluchte kinderen. Er is één
kinderwoongroep, met twaalf kinderen van 5 tot 14 jaar. De ouderen, naar
Nederlandse begrippen de pubers, wonen in Kleinschalige Woon Eenheden,
eensgezinswoningen waar ze in groepjes van vier, vijf wonen. Er is van 15.00
tot 21.00 uur begeleiding. Voor het opstaan, naar school gaan en naar bed gaan,
zijn ze zelf verantwoordelijk.
Voor kinderen die daar nog niet aan toe zijn, is er sinds kort een opvanghuis
aan de Heemraadssingel. Daar is 24 uur per dag begeleiding aanwezig. Ook
tienermoeders worden daar opgevangen. Met redelijk veel succes, zegt Genabeek.
Voor de bijna 18-jarigen is er tot slot het kamerwoonproject. Na hun 18de
verjaardag staan de meesten er alleen voor. Alleen de vluchtelingen die helemaal
geen status hebben, dus zelfs geen vergunning tot verblijf, worden gek genoeg
tot hun 21ste begeleid.
RD, 17-3-2000