5 JUNI VOORLICHTINGSAVOND IN

WIJKCENTRUM MIDDELLAND

NIEUW HEEMRAADSPARK NOG DIT JAAR GEREED

De aanleg van het nieuwe Heemraadspark is eind april gestart. Omdat de uitvoering van de plannen, vanwege verschillende tegenslagen. Vele malen was uitgesteld, was dit in het bijzonder voor een aantal omwonenden nogal onverwacht. Vooral het kappen van een aantal prunussen maakte vele reacties los, waarbij bleek dat niet iederen goed op de hoogte was van de werkzaamheden die Gemeentewerken bij het Heemraadspark uitvoert. In samenwerking met de actiegroepen Nieuwe Westen en Middelland, Gemeentewerken, De Secretarie-afdeling Sport en Recreatie, bureau openbaar groen en de projectgroep Middelland, zal daarom op donderdag 5 juni a.s. in het wijkcentrum Middelland (1^e Middelaandstraat 103) een voorlichtingsavond worden georganiseerd. De avond begint om 08.00 uur en iedereen die vragen heeft , betrekking hebbend op het Heemraadspark, kan er terecht.

INSPRAAK

De veranderingen aan de Heemraadssingel en het Heemraadsplein zijn het gevolg van de nota 'Groen In Rotterdam', die in 1978 door de gemeente werd gepresenteerd. Uit deze nota bleek, dat de wijken Middelland en Nieuwe Westen een groot tekort hadden aan openbaar groen. Er werd voorgesteld om de Heemraadssingel vanaf de Vierambachtsstraat tot aan het Heemraadsplein en het plein zelf In te richten tot wijkpark. In die tijd werden deze wijken ook aangewezen tot stadsvernieuwingsgebied en in het bestemmingsplan worden twee aaneengesloten groenelementen van 3,2 en 2,4 hectare opgenomen.

In 1980 kreeg de dienst Stadsontwikkeling de opdracht om in overleg met de bewoners een plan te maken voor het Heemraadspark. Er werden inspraakavonden georganiseerd en de verwachting was toen, dat alles in 1982 gerealiseerd zou zijn.

VERTRAGING

Het pakte echter andere uit. Wegens een aantal wegverleggingen moest een zogenaamde wegontheffingsprocedure worden gevolgd, die vanwege diverse bezwaarschriften veel vertraging veroorzaakte. Daarnaast wilden de winkeliers van de Nieuwe Binnenweg niet, dat de uitvoering gelijktijdig gebeurde met de bouw van de nieuwe Mathenesserbrug, de aanleg van de vrije trambaan voor lijn 1 en lijn 7 en de diverse metrowerkzaamheden.

In1985 waren alle procedures afgerond. Nu echter ontstonden er problemen rondom de eerder toegezegde subsidies van de Rijksoverheid. In de loop der jaren was het subsidiebeleid in Den Haag gewijzigd en het kostte nogal wat tijd en moeite eer er overeenstemming werd bereikt.

Na enige kleine veranderingen In verband met de technische voorbereidingen en onderhoudsnormen, kon In april jl. eindelijk worden begonnen.

SFEER BLIJFT BEHOUDEN

De Heemraadssingel is al meer dan honderd jaar oud. De singel was nodig om regen- en afvalwater naar de Nieuwe Maas af te voeren er werd in een zogenaamde 'landschapsstijl' aangelegd. Ondanks verschillende aantastingen wordt, vanwege de volwassen begroeiing er fraaie bomen, de singel door vele Rotterdammers bijzonder gewaardeerd. Je kunt er lekker liggen zonnen In het gras, uitrusten op eer bankje en vaak proberen hengelaars een visje aan de haak te slaan.

Het Heemraadsplein is een druk bezochte ontmoetingsplaats, zowel voor volwassenen als kinderen. Er wordt druk gespoeld, er zijn regelmatig manifestaties en ook scholen maken dankbaar gebruik van het plein.

Uitgangspunt bij het ontwerpen van het Heemraadspark was dan ook, dat de huidige sfeer en allure niet mochten worden aangetast en zo mogelijk moesten worden versterkt.

De huidige hoofdrijbaan aan de westelijke kant van de singel tussen de Vierambachtsstraat en het Heemraadsplein gaat verdwijnen. Hierdoor ontstaat een aaneengesloten geheel en dus een groter groengebied en meer mogelijkheden voor recreatie. Er komen twee geasfalteerde speelveldjes, een speelpark voor kleine kinderen en een speelplok voor wat oudere jeugd. Voorts een ligweide en een bloementuin en een groot aantal nieuwe bomen.

Het verkeer langs de singel wordt omgeleid via de secundaire weg die 75 cm wordt verbreed en wordt geasfalteerd. Op de Mathenesserlaan komen vervangende parkeerplaatsen.

Ook de rijbaan op het Heemraadsplein langs het rioolgemaal vervalt. Ter plaatse komt een fietspad en het autoverkeer wordt rond het plein geleid. Langs de randen worden extra bomen geplant, zodat dit plein wat meer wordt omsloten. Om die reden zullen de rozenvakken verdwijnen. Op andere plekken zijn echter nieuwe plantvakken geprojecteerd, die met bloeiende sierheesters zullen worden opgevuld. Ook Is er gedacht aan een aparte bloemenhoek.

De huidige zandbak op het plein blijft gehandhaafd en hier omheen komen allerlei speelvoorzieningen. Er komt een glijbaan, klimwerktuigen en een klimtouw vanaf de bunker. Een bijzonderheid Is dat aan de achterzijde van het rioolgemaal een permanent podium wordt gemaakt, waarvoor wel een aantal struiken bij dit gemaal moet worden verwijderd.

BOMEN

Het gebied waar het nieuwe Heemraadspark wordt aangelegd telde tot voor kort zo'n 375 bomen. Zeker als ze hun volle omvang hebben bereikt, vormen bomen een zeer bijzonder element in de stad en als een boom om wat voor reden dan ook moet worden geveld, gaat dit meestal met gemengde gevoelens gepaard.

Uitgangspunt bij het ontwerp van het Heemraadspark was, dat gezonde bomen zoveel mogelijk gespaard moesten worden. 68 bomen zullen verdwijnen; hier tegenover staat de aanplant van 153 nieuwe bomen.

Een grondig onderzoek van Gemeentewerken wees uit, dat zo'n zestig bomen vanwege de kwaliteitstoestand op den duur niet te handhaven waren. Een aantal zal vanwege hun ouderdom binnen enkele jaren afsterven, scheef groeiende bomen vormen een gevaar voor het verkeer en niet stabiele bomen kunnen na verloop van tijd omwaaien. Als een geheel nieuw park moet worden aangelegd is het beter om in één koor alle bomen die niet zijn te redden, of een gevaar voor de omgeving opleveren, te verwijderen.

NIEUWE AANPLANT

Doordat er meer bomen worden aangeplant dan er verdwijnen zal na verloop van tijd het Heemraadspark er dus aanzienlijk groener uitzien dan nu het geval is. Het zijn hoofdzakelijk lindebomen en ze zullen in het komende winterseizoen worden geplant.

Bij een aantal bestaande monumentale bomen worden maatregelen genomen, die de levensduur zullen verlangen. Het gaat hier om het aanbrengen van luchtsleuven in de grond, drainage en bemesting. Voor elke boom is zorgvuldig een afweging gemaakt of maatregelen zinvol zijn en welke kosten die met zich meebrengen.

Een probleem is, dat de kwaliteitstoestand van een boom vaak niet direct te zien is. Zo kan bijvoorbeeld een oude prunus schitterend bloeien, terwijl een deskundige aan de bladeren kan zien, dat de boom op zijn laatste benen loopt.

Dat was bijvoorbeeld het geval bij de inmiddels gekapte 36 prunussen die langs de Heemraadssingel stonden. Het merendeel van deze bomen moest in de komende jaren toch al worden vervangen. Daarnaast moest vanwege de verbetering van de waterafvoer, de grond waarop deze bomen stonden, worden opgehoond en daar kan een prunus niet tegen.

Om te voorkomen dat de bomen werden gekapt, terwijl ze in volle bloei stonden, werd dit karwei bij de start van de werkzaamheden als een van de eerste aangepakt. Hiermee is ruim de helft van de te rooien bomen reeds verwijderd.

De grote lindeboom die stond op de hoek van de Mathenesserlaan en het Heemraadsplein was aangetast en niet meer op te knappen. Deze boom is vervangen door een plataan.

Aan de Heemraadssingel bij de kruising met de Mathenesserlaan staan twee grote platanen, waarvan het niet zeker is of deze zullen overleven. Door de wegverlegging ter plaatse moet een deel van de wortels van deze bomen weggezaagd worden en de kans bestaat, dat deze bomen op een gegeven moment toch het loodje zullen leggen. Het gedrag van de natuur is niet altijd voorspelbaar. Hopelijk kunnen de bomen behouden blijven.

Tijdens de werkzaamheden zullen zowel de singel als het plein toegankelijk blijven. De bereikbaarheid van de winkels op de Nieuwe Binnenweg blijft gegarandeerd. De verbreding en asfaltering van de secundaire weg langs de singel zal nog voor de bouwvakvakantie gereed zijn, evenals de parkeervakken ter plaatse. Pas daarna zal de hoofdrijbaan worden opgebroken. De weg langs het gemaal zal omstreeks de bouwvakvakantie worden verwijderd. Nog in de zomer wordt het fietspad aangelegd. Eind dit jaar zijn alle werkzaamheden gereed en zal er een park ontstaan met voel groen en uitstekende recreatieve voorzieningen.

Westergids 29-5-1986, gemeentelijke publicatie