In Rotterdamse kraaminrichting ăCARMENTAÓ
Mevr. A.M. Magielsen zorgt dat
babies pijnloos ter wereld komen
(Van onze verslaggever.)
ROTTERDAM, 26 januari. — Mevrouw A. M. Magielsen—
Verhoeven, verloskundige, directrice van de kraaminrichting ăCarmenta"
verricht in Rotterdam bij de toepassing van de methode der pijnloze bevalling,
gebaseerd op de theorien van de Sowjet-geleerde Pawlow, zeer goed werk.
Enthousiast, niettegenstaande alle tegenwerkingen, propageert mevrouw
Magielsen, de nieuwe methode en past deze toe. Zij heeft in Frankrijk een
cursus gevolgd bij prof. Lamaze, directeur van de ăClinique doctor
Pierre-Rouques" van het Franse algemene vakverbond, de CGT. Zij verkeert
in de gunstige situatie, dat zij de beschikking heeft over een eigen
kraamkliniek, waar de methode sedert enige tijd met succes wordt toegepast.
Pers zweeg haar werk dood
IN de zonnige ontvangkamer van
ăCarmenta" aan de Heemraadssingel [119] heeft mevrouw Magielsen ons over
haar bevindingen verteld.
In januari van het vorig jaar werd in de
Maasstad een lezing over de pijnloze baring gehouden. Als verloskundige van
beroep was ik zeer genteresseerd in dit onderwerp; ik had in een of ander
tijdschrift er al eens iets over gelezen, maar veel wist ik er nog niet van. Ik
ging daarna naar dr Lamaze in Parijs, waar deze stages (demonstratie-lessen)
geeft voor verloskundigen om de psycho-profylaktische methode overal te
verspreiden. Dat was in juni. Ik was verbaasd over het grote aantal medici en
verloskundigen, dat de stages volgde. Er waren er uit Noord- en Zuid- Amerika,
uit Viet-Nam, Pakistan, Canada, Spanje, Portugal, Denemarken, Duitsland,
Engeland, India en natuurlijk veel Fransen. Teruggekomen in ons land met de
bedoeling de methode ook hier te propageren en toe te passen, werd Ik eerst
ontzettend tegengewerkt, vertelt mevrouw Magielsen verder. Zelfs bij het
plaatsen van advertenties ondervond ik tegenwerking. Er waren doktoren, die
tegen zwangere vrouwen zeiden, dat die methode humbug was en hun ontraadden
mijn cursus te volgen. Deze doktoren staan nog op het standpunt, dat een
narcose beter is Gelukkig zijn er medici, die mijn werk met belangstelling
volgen. Tenslotte werd ik ook nog voor de Inspectie voor de Volksgezondheid in
Den Haag geroepen, waar me gezegd werd, dat het ethisch niet verantwoord is om
te zeggen, dat je iets beter kunt dan een ander. Bedoeld werden mijn
advertenties, waarin ik de pijnloze baring aanprees.
Ook van de pers ondervond ik weinig
medewerking. Men wist van mijn werk af, maar bladen als Het Parool en De
Maasbode zwegen de toepassing van de methode hier in Rotterdam dood.
70 vrouwen op cursus MAAR, vervolgt de
directrice van ăCarmenta", toch heeft dit alles, alhoewel Ik aanvankelijk
ontmoedigd was, mijn werk niet kunnen remmen.
Ik geef op het ogenblik twee cursussen; n
voor 47 en n voor 23 vrouwen. Vrouwen van verschillende geloofsovertuiging,
arbeidersvrouwen en beter gesitueerden. Ik ben zelf katholiek, maar mijn
inrichting staat open voor iedereen. Vooral na de uitspraak van de Paus hebben
zich veel katholieke vrouwen voor de cursus aangemeld. Hoe het op zon cursus
toegaat? Zes achtereenvolgende weken geef ik een uur les. Eerst behandelen we de
theorien van Pawlow, daarna op de derde en vierde les de
ademhalings-oefeningen en op de laatste twee lessen de zwangerschap en baring.
De vrouwen moeten natuurlijk thuis veel oefenen. Dan verwijs ik altijd naar het
boekje van Pegasus, ăKinderen krijgen zonder pijn".
Om de twee maanden beginnen we een nieuwe
cursus.
Ik instrueer thans ook vier
kraamverzorgsters. Ik acht het van groot belang, dat vele kraamverzorgsters
zich de methode eigen maken. Het moet mogelijk zijn op grotere schaal, zoals in
Frankrijk bv., dat de methode voor de pijnloze baring ook bij een bevalling
thuis wordt toegepast. In Frankrijk volgen ook vele mannen de cursussen. Zij
weten dan hoe zij hun vrouw kunnen helpen. In Amsterdam worden ook vele
kraamverzorgsters genstrueerd. Daar benijd men mij om de gunstige situatie,
waarin ik verkeer, dat ik een eigen kliniek heb.
ăNu wil ik ook kinderen"
OF ik nog bijzondere ervaringen heb opgedaan?
Laatst had ik hier een piepjong moedertje. Zij had de lessen gevolgd. Toen ze
naar huis ging zei ze tegen me: ăMevrouw, ik wil u wel vertellen hoe blij ik
ben. Tegen een bevalling heb ik altijd erg op gezien, na alle verhalen over
pijn en zo. Nu is het een blijde gebeurtenis geworden."
Op mijn spreekuur werd ik ook eens opgebeld.
Een vrouw informeerde naar mijn cursus. Verwacht u een baby, vroeg ik. Nee,
antwoordde de vrouw. Ik verwacht geen baby, ik heb helemaal. geen kinderen. Ik
ben altijd bang geweest voor de pijnen. Nu ik zonder pijn kan bevallen wil ik
ook kinderen hebben
Mevrouw Magielsen vertelt enthousiast van
haar bevindingen, over haar ervaringen in de kliniek van de CGT. In Frankrijk
en in het bijzonder in Parus, wordt de methode thans op grote schaal toegepast.
Het is een Nederlandse gewoonte om eerst de
kat uit de boom te kijken", besluit mevrouw Magielsen. ăIk geloof, dat de
tijd niet ver meer is, dat ook in ons land de meeste vrouwen de kinderen
pijnloos ter wereld zullen brengen. Het is een volksbelang, dat alle
medewerking wordt gegeven om de methode op grote schaal te propageren en toe te
passen. Anderen in het land en ik hier in Rotterdam, verrichten
pionierswerk!"
Hun, die meer willen weten over pijnloze
bevalling, bevelen we aan het zojuist verschenen, boek ăLeven en werken van I.
P. Pawlow'. Uitgeverij Pegasus, Ä 2.90.
De Waarheid, 28-1-1956
_________________________________
Eerste
particuliere kraamkliniek geboren
(Van een onzer
verslaggeefsters)
Moeders met babies op de arm zijn geen
alledaagse gasten op een receptie. Maar het was niet zo verwonderlijk dat ze
gisteren de een na de ander binnenstapten op de receptie ter ere van het
vijfentwintigjarig bestaan van de kraamkliniek Carmenta, aan de Heemraadssingel
[119], de eerste particuliere kraaminrichting die er in Rotterdam is gesticht.
Mevrouw A. M. Magielsen-Verhoeven,
de exploitante.'is een energieke, hartelijke vrouw, met oog voor de
kleinigheden die het leven veraangenamen en met juist ook weer voldoende
zakelijke inslag om vijfentwintig jaar lang met succes een kraamkliniek te
kunnen leiden.
Achtentwintig jaar geleden kwam zij naar de Maasstad als directrice van de r.-k. kraamverzorging. Daar hoorde ze van veel jonge moeders dezelfde verzuchting. ăHe, er moest hier iets zijn waar we nu eens echt gezellig tien dagen zouden kunnen uitrusten." De jonge verloskundige dacht er eens over na en in 1933 begon ze een eigen kliniek.
Het notarishuis in de
Adriaan Milderstraat; waar plaats was voor acht bedden, bleek al spoedig te
klein. Ook aan de Heemraadssingel [119], waarheen mevrouw Magielsen (ze was
inmiddels getrouwd met een ambtenaar van de burgerlijke stand) verhuisde, staan
trouwens maar zelden de bedden leeg.
Ruim 9000 babies
Ruim negenduizend. Jonge'
wereldburgers hebben mevrouw Magielsen en haar staf geholpen bij hun entree.
Enkele van die babies zijn inmiddels in de niet alleen gezellige, maar ook
moderne kliniek zelf al weer moeder geworden,
Mevrouw Magielsen stichtte niet alleen de eerste particuliere kraamkliniek, zij was ook degene die de pijnloze bevalling volgens de methode Pavlov in ons land introduceerde. Talloze aanstaande moeders hebben bij haar reeds een cursus hiervoor gevolgd.
Van waardering voor haar
werk getuigden de vele bloemstukken, schenken en felicitaties die mevrouw
Magielsen gisteren in ontvangst mocht nemen.
Het Vrije Volk, 4-10-58
_________________________________
(Van een onzer verslaggever?)
ROTTERDAM — Het personeel van de kraaminrichting
Carmenta aan de Heemraadssingel [119] in Rotterdam is, met een opzegtermijn van
slechts n wk en zonder ook maar enige financile tegemoetkoming, ontslagen.
De kliniek wordt morgen gesloten en gaat op in de stichting Kraaminrichting
Mathenesserlaan. Het zes 'man' sterke personeel van Carmenta staat dan brodeloos
op straat.
Het stichtingsbestuur van Carmenta heeft tot sluiting van de kliniek en
samenwerking met de stichting 'Kraaminrichting MathenesserlaanŐ besloten, omdat
het bezettingspercentage in verband met de daling van het geboortecijfer, sterk
terugliep. De laatste maanden waren er hooguit zes van de in totaal dertien
bedden bezet.
De heer G. Bruyninckx, voorzitter van het stichtingsbestuur van
Carmenta, geeft na enig aandringen toe dat de kliniek gaat sluiten. Hij beweert
dat hem van de ontslagen niets bekend is.'' De heer Bruyninckx ăvind het niet
nodig dat er verder nog iets over gezegd wordt". Ho durft-ie het te
zeggen. De heer Bruyninckx heeft ons zelf. mondeling ontslag aangezegd. Zijn
zoon heeft dat naderhand nog eens bevestigd', aldus de reactie van het
personeel, dat over het hele gebeuren ăwitheet"; is.
Vorige week vrijdag kreeg het personeel, twee verpleegsters (onder wie
de directrice), drie kraamverzorgsters en een timmerman (68) te horen dat Carmenta
op 4 augustus dicht zou gaan. De vijf dames dachten aanvankelijk ook naar de
stichting Kraaminrichting Mathenesserlaan over te gaan, maar daar bleek bij
nader inzien geen sprake van te zijn.
De woede van de verpleegsters en de kraamverzorgsters over de
handelwijze van het stichtingsbestuur kent geen grenzen. Netty Stam-Gurna en
Henny van Maaneny die resp. pas ruim een maand en drie weken bij Carmenta
werken, voelen zich helemaal in de boot genomen. Uit een brief van de vorige
directrice blijkt namelijk dat op 1 juli het besluit inzake opheffing van de
kliniek al genomen was. Deze directrice mocht daarover echter met geen woord
reppen.
In de contracten van andere personeelsleden staat dat een opzegtermijn
van twee maanden in acht moet worden genomen. Het stichtingsbestuur, heeft zich
daaraan niet gehouden. Het personeel wil nu, een jurist in de arm nemen om
(financile) genoegdoening te kunnen krijgen. ăVakantiegeld hebben we niet
gekregen. Ook het overwerk op feestdagen is niet uitbetaald. Voorts zal het
bestuur met twee maanden salaris over de brug moeten komen", aldus het
personeel, dat nu via het Gewestelijk Arbeidsbureau elders aan de slag probeert
te komen. De dames zijn ook bijzonder verbolgen over de erfgenamen van de
eigenaresse yan het pand aan de Heemraadssingel, die destijds met een particuliere
kraamkliniek is begonnen. ăDie. mensen hebben hier van alles en nog-wat
weggehaald. Medicijnen, watten, kleding, noem maar op. Zelfs de radio, die van
het personeel was, is verdwenen. We dachten eerst dat ze de spullen wilden verkopen
om ons loon uit te kunnen betalen. Volgens het bestuur is er namelijk geen geld
meer"'. Het personeel heeft nu op alle particuliere eigendommen in de
kliniek, zoals een radio en een
klok, briefjes geplakt met, de mededeling: ăAfblijven, eigendom van....."
. Merkwaardig genoeg zijn, alle personeelsleden nog maar vrij korte tijd, van
drie weken tot negen maanden, in dienst van Carmenta. Een uitzondering geldt de
bejaarde timmerman, die na negentien jaar op de keien is gezet. Hij werkte nog
drie ochtenden per week in de kliniek. ă't Is;, een vreemde toestand hoor",
.verzucht directrice Narda van Dommelen, die na een half jaar al weer haar
biezen moet pakken. ăAls je een cape of iets anders nodig hebt, zoek je je
wild. 'lneens schiet je dan te binnen, dat die spullen al weg zijn gehaald. En
dat terwijl er hier nog enkele mensen liggen".
Het personeel van Carmenta: Henny van Maanen, Narda van Dommela, Netty
Stam-Gourma en Bernadette den Haan-Zwart (v.l.n.r.). De nachtzuster ontbreekt;
ze is met vakantie.
Het Vrije Volk, 3-8-1973
_________________________________
Tien kilo aangekomen? Dan meteen op dieet
Zwangere
vrouwen waren in goede handen in kraaminrichting Carmenta
Vorige week
opende Thuiszorg Rotterdam op de zuidoever het tweede kraamzorghotel. Dit verschijnsel
waar vrouwen en hun baby's acht dagen lang worden vertroeteld, lijkt
betrekkelijk nieuw. Maar al in 1933 richtte Tonnie Magielsen‑Verhoeven
aan de Heemraadssingel [119] haar kraaminrichting Carmenta op.
Door Joyce de Bruijn
Rotterdam
– Wat Hanneke Bruijninckx-Magielsen het meeste opvalt is het grote aantal
kraamvrouwen dat tegenwoordig hechtingen behoeft na de bevalling. De dochter
van Tonnie Magielsen weet nog goed hoe de verloskundigen van Carmenta op het
matje werden geroepen wanneer een vrouw tijdens de bevalling inscheurde.
"Dan vroeg mijn moeder eerst: hoe zwaar was het kind? Als het kindje een
normaal gewicht had, kregen ze op hun duvel. Want inscheuring betekende dat de
verloskundige haar werk niet goed had gedaan. Dan had ze de bekkenbodem niet
goed ondersteund."
Hanneke omschrijft haar moeder Tonnie als een kordate
vrouw, die het welzijn van de kraamvrouwen en hun baby's hoog in het vaandel
had. Zeker 100.000 baby's zagen tussen 1933 en 1971 het levenslicht in
Carnenta. "Vrouwen mochten bijvoorbeeld niet alleen, liggen tijdens de
bevalling. Want vooral als je je eerste kindje de krijg weet je niet goed wat
er gebeurt. Baby's die flesvoeding kregen, moesten toch dicht tegen de borst
worden gehouden. Mijn moeder vond die lichamelijke band al in haar tijd heel
belangrijk. En mannen die tijdens de bevalling flauw vielen, werden onder het
bed geschoven, want die lagen maar in de weg."
Tonnie Magielsen was verloskundige en directeur van het
Wit/Gele Kruis toen ze besloot zelf een kraamkliniek te beginnen. Huisartsen
mochten er bevallingen begeleiden, verloskundigen uit de wijk waren minder
welkom.
"Er waren vroeger drie klassen,'' herinnert Hanneke
Bruijninckx zich. "De eerste klasse had een kamer apart. Maar de meeste
kamers. hadden vier of vijf bedden. De baby's lagen overdag op de zaal, maar 's
nachts lagen ze in een soort kast die een timmerman speciaal‑ daar
voor had ontworpen en gemaakt.
Ook dat is een groot verschil met vroeger. "Baby's
leerden toen al binnen tien dagen dat ze 's nachts niks kregen. Als
moeder na tien dagen naar huis ging, sliep hun baby's nachts gewoon door.
Tegenwoordig moeten vaders en moeders een paar keer per nacht hun bed uit.
Ouders krijgen toch helemaal geen rust meer?"
Dieet
Streng was de
directrice van Carmenta over de gewichtstoename van 'haar' zwangeren. Meer dan
tien kilo aankomen mocht niet van haar. Dan gingen die vrouwen meteen op een
zoutarm dieet. Want ze moesten het na de bevalling ook allemaal weer kwijt
raken. Bovendien was een gewicht van zeven pond genoeg voor een baby,"
weet Hanneke, die haar moeder geregeld een handje moest helpen.
Vooral de
Tweede Wereldoorlog staat Hanneke nog helder voor de geest. Carmenta deed toen
dienst als onderduikadres. "Mijn moeder is altijd bang geweest dat ze zou
worden opgepakt en naar Vught getransporteerd. De Duitsers kwamen geregeld bij
ons controleren. Om tijd te rekken, kregen ze dan eerst een borrel. Ik zie het
nog gebeuren. Er werd in het glas gespuugd en vervolgens werd er ingeschonken.
Die borrel diende natuurlijk om tijd te rekken. De onderduikers konden zich dan
verstoppen onder de dubbele vloeren!'
Net na de
oorlog moesten Hanneke en haar broer en zus tijdelijk het huis aan de
Heemraadssingel [119] verlaten. "Ook ons woonhuis was in gebruik als
kliniek. Er was gen babyboom aan de gang, dus het was een gekkenhuis. Met een
kinderjuf zijn wij toen in een gehuurd huis in Bloemendaal gaan wonen."
IJsberen
Hanneke Bruijninckx kan bloemrijk vertellen over het werk
van haar moeder. "Bij ons werd 's avonds aan tafel over de bevallingen
gesproken. Zo werd er ooit een vrouw in barensnood, achterop een fiets bij
Carmenta afgeleverd. Ze werd gebracht door een man die in de hal bleef
ijsberen. Tijdens de persween riep mijn moeder: man, kom eens helpen, hou ook
een been vast. Toen het kindje geboren was, zei ze tegen die man: gefeliciteerd
met uw zoon. Waarop die man bedremmeld zegt: ik ben haar buurman.
De meeste vrouwen verbleven vanaf de bevalling tien dagen in
Carmennta. Maar er waren ook vrouwen die eerder 'incheckten'. "Het had wel
iets van een hotel, met eten en drinken op de kamer. Vrouwen van schippers die
op het einde liepen, trokken al de laatste twee weken van hun zwangerschap in bij Carmenta. Die vonden het toch
een beetje griezelig worden. Dan wisten ze in elk geval zeker dat ze in goede
handen waren als de ween begonnen. Ik weet ook nog wel dat we ongehuwde
meisjes uit de Achterhoek hadden. Die waren dan zogenaamd op vakantie in
Zwitserland. Zij kwamen al zes weken voor de uitgerekende datum. Hun baby's
werden natuurlijk ter adoptie aangeboden."
Veel bezoekers van Carmenta zullen zich nog wel de arm van
Tonnie Magielsen herinneren. "Ze verloor haar linkerarm bij een
auto-ongeval. Ongelooflijk, maar ze kon nog alles met die ene arm. Ze heeft zelfs
nog enkele kleinkinderen op de wereld geholpen."
Rotterdams
Dagblad, 8-2-2003